W związku z docierającymi do tutejszego Oddziału Wojewódzkiego NFZ niepokojącymi informacjami, dotyczącymi wymuszania na dysponentach zespołów ratownictwa medycznego wykonywania transportu sanitarnego pomiędzy szpitalami, przypominamy.
Obowiązek zapewnienia przez świadczeniodawcę świadczenia towarzyszącego, jakim jest transport sanitarny, wynika bezpośrednio z przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1510 z późn. zm. ), zwanej dalej „ustawą o świadczeniach” oraz aktów wykonawczych wydanych na jej podstawie.
Na podstawie § 8 ust. 2 załącznika do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 11146), świadczeniodawca, w ramach kwoty zawartej umowy, jest obowiązany do zapewnienia usług transportu sanitarnego, w przypadkach określonych w ustawie o świadczeniach oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 31d ustawy o świadczeniach.
Podkreślić należy, że na podstawie art 3 pkt 10 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, zespoły ratownictwa medycznego powołane są do podejmowania medycznych czynności ratunkowych w warunkach poza szpitalnych.
1. Zespoły ratownictwa medycznego wykonują medyczne czynności ratunkowe w warunkach poza szpitalnych w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. W zależności od stanu zespół ratownictwa medycznego transportuje pacjenta do szpitalnego oddziału ratunkowego (SOR), centrum urazowego lub jednostki organizacyjnej szpitala wyspecjalizowanej w zakresie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej niezbędnych dla ratownictwa medycznego;
2. Pacjent transportowany przez zespół ratownictwa medycznego do wskazanych powyżej jednostek jest przekazywany do najbliższego, pod względem czasu dotarcia SOR, szpitala wskazanego przez dyspozytora medycznego lub lekarza koordynatora ratownictwa medycznego i staje się on pacjentem szpitala. Wyjątkiem jest sytuacja odmowy przyjęcia osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, co reguluje zapis art. 44 ust.2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2017 poz. 2195 z późn. zm.). Każda sytuacja odmowy przyjęcia pacjenta do szpitala powinna być dokładnie udokumentowana i wyjaśniona;
3. Pacjent pozostawiony w SOR lub izbie przyjęć szpitala, celem wykonania diagnostyki i zadecydowania o dalszym postępowaniu, jest pacjentem szpitala bez względu na tryb przyjęcia. W sytuacji, gdy lekarz SOR lub izby przyjęć podejmie decyzję, co do transportu do innego podmiotu leczniczego, w związku z koniecznością natychmiastowego leczenia lub potrzebą zachowania ciągłości leczenia, transport taki powinien być zapewniony przez podmiot leczniczy, który go zleca. Wszyscy świadczeniodawcy, niezależnie od profilu, którzy działają w ramach umów z Narodowym Funduszem Zdrowia są zobligowani do zapewnienia transportu sanitarnego, również specjalistycznego, poza systemem ratownictwa medycznego, co reguluje zapis § 8 ust.2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 roku w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz w załączniku nr 2 § 4 ust. 11 do zarządzenia Nr 64/2016/DSM Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 30 czerwca 2016 roku w sprawie określania warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju ratownictwo medyczne. Ten ostatni stanowi: „Zespoły ratownictwa medycznego zapewniające, zgodnie z planem działania systemu, gotowość do udzielania świadczeń nie mogą realizować w tym czasie zleceń od innych podmiotów oraz udzielać świadczeń, wynikających z realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w innych rodzajach świadczeń, a w szczególności leczenia szpitalnego, nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, transportu sanitarnego w podstawowej opiece zdrowotnej”. Jednocześnie podkreślić należy, że wykonywanie umowy niezgodnie z jej postanowieniami skutkować będzie nałożeniem kary umownej w wysokości do 1% zobowiązania określonej w umowie dla danego zakresu świadczeń- § 30 ust.1 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 roku w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej ;
4. Zespoły ratownictwa medycznego udzielają świadczeń zdrowotnych w warunkach poza szpitalnych, a wykorzystywanie ich do zadań związanych z kontynuacją leczenia powoduje zmniejszenie ich dostępności w sytuacji zagrożenia zdrowia w miejscu zdarzenia
Reasumując należy jeszcze raz podkreślić, że Zespół Ratownictwa Medycznego może być zadysponowany do każdej osoby, która znalazła się w stanie zagrożenia zdrowia lub życia, nie będąc jednocześnie w tym samym czasie pacjentem szpitala.
Tym samym pacjentowi szpitala, w tym również pacjentowi Szpitalnego Oddziału Ratunkowego, niezbędnych świadczeń opieki zdrowotnej powinien udzielić ten szpital, w którym aktualnie przebywa świadczeniobiorca, włącznie z zapewnieniem mu transportu sanitarnego. Powyższe znajduje swoje potwierdzenie także w art. 33 ust. 2 ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.